Sauvo-vido
Asplenium ruta-muraria
Aspleniaceae
Autre noum : Rudo.
Nom en français : Rue des murailles.
Descripcioun :La sauvo-vido es uno pichot féuse que trachis dins lis asclo de paret e de muraio sus cauquié e au soulèu. Se destrìo dis àutris Asplenium bonodi la formo de si foundo e pinulo. La subsp. presentado eici, ié dison ruta-muraria (esporo longo de 42 à 50 micromètre emé 2n = 144).
Usanço :Es estado emplegado en tisano contro lou catàrri e raumas. Aurié d'ùni prouprieta anti-enflamativo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 à 10 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asplenium
Famiho : Aspleniaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2500 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Paret
- Relarg umide
- Roucas
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Asplenium ruta-muraria L., 1753
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753